Izleti po Srbiji - Azbukovica i reka Drina

Reka Drina i njena okolina idealni su za prolećne i letnje izlete. Obiljuju kako prirodnim, tako i kulturno-istorijskim potencijalima za aktivan odmor, ali i za uživanje.

Duško Nešković nas vodi na kratko putovanje kroz Azbukovicu, tj. opštinu Ljubovija i predstavlja nam najzanimljivija mesta ovog kraja:

Reka Drina

Reka Drina kod Ljubovije

Najveći prirodni potencijal ovog kraja nalazi se na nadmorskoj visini od oko 190 m na ulazu u Azbukovicu, između Ljubovije i Bajine Bašte, kod mesta Okletac i 160m kada je napušta kod Velike reke. Široka je oko 50-200 m, gradi brojna ostrva – ade i teče kroz Azbukovicu u dužini od 38 km.

Rado viđeni ribolovački trofeji su mladica, lipljan, pastrmka, som, skobalj, šaran, mrena, klen,… Pruža velike mogućnosti za razvoj sportsko-rekreativnog turizma. Već tradicionalna manifestacija „Drinska regata“ održava se svake druge subote jula i okuplja veliki broj posetilaca, a ljubitelji splavarenja imaju priliku da uživaju u njenim čarima.

Etno selo Vrhpolje

Etno Selo Vrhpolje

Vrhpolje se nalazi na desnoj obali Drine, na magistralnom putu Ljubovija – Užice, na osmom kilometru od Ljubovije. Meštani ovog sela odavno su došli na ideju da počnu sa razvojem seoskog turizma. Tako su krenuli u uređenje svojih domova i dvorišta i plasmanu domaće kuhinje gostima koji ih posećuju.

Etno selo Vrhpolje sa svojom okolinom turistički je biser Azbukovice, koji otvorenog srca, lepotom i gostoprimstvom, domaćom kuhinjom, običajima i tradicijom starog srpskog sela cele godine očekuje goste. Sve je ovde kao u neka prošla vremena. Oseća se duh tradicije, sa početka 19.veka: vajati, magaze, ćilimi, šarenice, drveni kreveti zastrti tkanicama, sinija i tronožice, stari ormari, devojački sanduci, šareni pojas i dunja na ormanu.Pruža se miris suvih šljiva, krušaka i mušmula, jabukovače i kajsijevače tek istekle iz lampeka.U okviru etno sela ima 12 drvenih vajata koji mogu da prime oko 50 gostiju.
Tu je hajdučka kuća sa baštom iznad reke Drine.

Ljubovija

Ljubovija je opština u zapadnoj Srbiji i ima površinu od 356 km2. Stanovnici ovaj kraj zovu Azbukovica, a sebe Azbukovčanima. Prema popisu iz 2002. opština Ljubovija ima oko 17.232 stanovnika, a 1961. godine imala je 25.000 žitelja. Znatan deo odselio se u Mačvu, ali i u Srem, područje Valjeva, Novog Sada, Beograda i drugih gradova. Najveće mesto je Ljubovija, sa oko 5.000 stanovnika, a postoji još 27 uglavnom manjih sela od kojih su najveća Crnča i Vrhpolje.

Ljubovija je dobila ime po begu Ljuboviću, koji je u vreme društvenog i ekonomskog uspona, sagradio kulu iznad polja Drabića. Oblast na kojem se Ljubovija prostire bila je naseljena u praistorijsko i antičko doba, što svedoče brojni i arheološki nalazi.

Mačkov kamen

Mačkov Kamen, Spomen-kosturnica

Nalazi se na planini Jagodnji. Bio je krvavo poprište u borbama između srpske i austrougarske vojske u I sv. ratu 1914. godine. U čast palim borcima na ovom mestu je 1932. godine podignuta spomen kosturnica. U ovoj bici nastradalo je 2.000 vojnika. U znak sećanja na žrtve, svake godine u septembru mesecu se u organizaciji opština Ljubovija i Krupanj održava parastos i istorijski čas, koji okupi veliki broj građana, učesnika ratova, predstavnika državnih, vojnih i kulturnih organizacija. Svake godine se na Petrovsku nedelju održava narodni vašar, koji okuplja brojne građane susednih opština: Krupanj, Mali Zvornik, Osečina, Loznica.

Na Mačkovom kamenu postoje uslovi za zimske sportove – skijanje. Uređena ski staza i mini žičara pružaju mogućnost uživanja u lepotama zime.

Manastir „Sv.Nikolaj Srpski“, Soko grad

Manastir Soko Grad

Manastir „Sv.Nikolaj Srpski“ smešten je u podnožju Sokolske planine, ispod najvišeg vrha Rožnja , udaljen je od Ljubovije 15 kilometara. Predstavlja prirodnu granicu između Azbukovice i Rađevine. U tradiciji srpskog naroda ima posebno značenje, pre svega ostao je simbol nepobedivosti i jedan od poslednjih uporišta Turske vlasti u Srbiji.

Sve vreme bitisanja tvrđave, uz ovaj objekat širilo se njegovo predgrađe zaštićeno palisadom, a kasnije i zidom, utvrđenjem. Manastir je zadužbina episkopa šabačkog gospodina Lavrentija. Posvećen je Sv. vladici Nikolaju Velimiroviću koji se slavi 3. maja. Crkva, u čijem oltaru se čuva deo moštiju Sv. Vladike Nikolaja, sagrađena je 1994. godine i pripada moravskom stilu. Drvorezbareni ikonostas je rađen u baroknom stilu i pozlaćen je 24-karatnim zlatom, dok je ikone u vizantijskom stilu živopisala i manastiru poklonila sestra Krstana Tasić, poznati ikonopisac. U krugu manastirskog kompleksa nalazi se muzej, konak i veći smeštajni objekat „Dom Nikolaja Velimirovića“, koji raspolaže smeštajnim kapacitetom koji može da primi 200 gostiju.

Od 2001. godine u manastiru je zaživela akcija pod nazivom „Moba“, koja okuplja srpsku omladinu iz dijaspore. Vremenom, naša deca u tuđini gube svoj nacionalni i verski identitet, pa je glavni cilj ove akcije učenje jezika svojih očeva i obnova veza sa zavičajem svojih predaka.

Planina Bobija

Bobija, Vidikovac

Na oko 25 km od Ljubovije uzdiže se impresivna planina Bobija, sa najvišim vrhom Tornička Bobija (1272 m) i susednim vrhovima približne visine (Oštra stena, Opaljena stena, Crni vrh, Rilo, Palež, Krušik…) i jedina je u potpunosti na teritoriji Azbukovice. Celinu ove planine čini grebenski venac koji počinje iznad Gornje Ljuboviđe i pruža se ka istoku do vrha Rilo iznad Razbojišta (oko 10km).

Planina je bogata vrlo jakim i hladnim izvorima pijaće vode na velikim nadmorskim visinama što je čini izuzetnom. Ovakvih izvora na Bobiji ima preko 100, a po čuvenju poznata je Dobra voda. Zbog raznovrsnosti reljefa, biljnog i životinjskog sveta, tereni su kao stvoreni za planinare, lovce i izletnike. U blizini planine se nalaze kanjoni reka Tribuće, Trešnjice, Sušice i Ljuboviđe. Na samoj planini nalazi se dom Srbijašume i crkva brvnara kod Dobre vode. Preporučujemo je planinarima, lovcima i svima koji žele da pobegnu od urbanog života.

Kanjon Trešnjice

Kanjon Trešnjice je prirodno dobro od izuzetnog značaja, koje je stavljeno pod zaštitu, radi očuvanja staništa populacije prirodne retkosti beloglavog supa. Jedan je od najlepših kanjona i predstavlja stanište za 17 parova orla beloglavog supa, koji je još jedino nastanjen u kanjonu Uvca. Najkrupnija je ptica grabljivica u ovom kraju i hrani se isključivo ostacima uginulih životinja, pa ga zbog izuzetne sanitarne uloge nazivamo „Carem visina i čistačem prirode“.

Beloglavi sup je ugrožena vrsta kojoj preti istrebljenje i ekolozi čine sve da ih spasu od nestajanja. Ženka u toku godine položi samo jedno jaje i iz tog razloga ih je izuzetno teško zaštititi i sačuvati od nestajanja. Specifično za kanjon Trešnjice je to da svakog proleća izlazi iz Drine na prirodni mrest riba mladica, „kraljica Drine“.